ΕΝΑΣ ΚΗΠΟΣ ΑΠΟ ΜΕΛΙΣΣΕΣ

Ο πληθυσμός των μελισσών μειώνεται ραγδαία σε πολλές περιοχές της χώρας μας, με πρωταρχική αιτία την απώλεια ενδιαιτημάτων. Όλοι μας μπορούμε να βοηθήσουμε με το να διατηρήσουμε αυτούς τους σημαντικούς επικονιαστές καλά τροφοδοτημένους.


Σε αυτούς τους επικονιαστές ανήκει και η μέλισσα, που εκτός από το πολύτιμο μέλι που μας προσφέρει, έχει βασικό ρόλο στην παραγωγή της τροφής σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς βοηθά στην επικονίαση των φυτών. Η επικονίαση γίνετε όταν μεταφέρεται γύρη από ένα λουλούδι σε ένα άλλο λουλούδι του ίδιου είδους και έχει σαν αποτέλεσμα την γονιμοποίηση, την παραγωγή καρπών και τη δημιουργία σπόρων.
Η καλλιέργεια μιας ποικιλίας ανθισμένων φυτών μπορεί να ικανοποιήσει πολλών ειδών μελισσών. Φυτεύοντας πολλά από τα αγαπημένα τους λουλούδια, μπορούμε επίσης να βελτιώσουμε το περιβάλλον για τις μέλισσες δημιουργώντας ένα ασφαλές καταφύγιο στους κήπους μας.


Ποια είναι αυτά τα φυτά – λουλούδια που μπορούμε να έχουμε στον κήπο ή στα μπαλκόνια μας ;



ΑΛΛΙΟΥΜ


Πολυετές φυτό, με χρήση καλλωπιστική αλλά το χρησιμοποιούμε και στην κουζίνα. Αποτελεί το μικρότερο είδος από τα βρώσιμα κρεμμύδια. Το συναντάμε στον κήπο από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούλιο. Τα άνθη του έχουν χρώμα μπλε του ουρανού και έλκουν τις μέλισσες, ωφελώντας έτσι όλο τον κήπο. Τις καλεί από μακριά με τις εντυπωσιακές σφαίρες των μπλε λουλουδιών της. Παράλληλα το φυτό διώχνει τα ανώφελα έντομα.



ΠΑΠΑΡΟΥΝΕΣ


Πολυετές φυτό. Ανθίζει από τον Ιούνιο έως τον Ιούλιο. Τα άνθη της έχουν χρώμα πορτοκαλί και κόκκινο και συνήθως με σκούρα μοβ ή μαύρα κέντρα.
Οι μέλισσες τρέφονται με ζωοτροφές σε παπαρούνες όχι για το νέκταρ, αλλά για την πλούσια σε πρωτεΐνη γύρη, την οποία παράγουν αυτά τα τεράστια άνθη σε σχήμα κυπέλλου, παρέχοντας μια γιορτή καλωσορίσματος της άνοιξης.



ΕΧΙΝΑΚΕΙΑ




Πολυετές φυτό. Ανθίζει από το καλοκαίρι μέχρι το φθινόπωρο. Τα άνθη της έχουν χρώμα μοβ, λευκό, κίτρινο, πορτοκαλί ή ροζ, ανάλογα με την ποικιλία.
Θα δείτε συχνά τις μέλισσες να βγαίνουν ανυπόμονα γύρω από τους εξέχοντες κεντρικούς κώνους αυτών των λουλουδιών που μοιάζουν με μαργαρίτα, να επισκέπτονται κάθε λουλούδι για να πάρουν μέρος στο νέκταρ και τη γύρη του. Μια μακρά περίοδος άνθισης διατηρεί τις μέλισσες καλά για πολλούς μήνες.



ΛΕΒΑΝΤΑ




Πολυετές βότανο. Ανθίζει από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο. Τα άνθη της έχουν χρώμα μοβ.
Γλυκά αρωματικά, με αιχμές μικροσκοπικών λουλουδιών ακριβώς το σωστό μέγεθος για τις μέλισσες. Δίνει άφθονο και μυρωδάτο μέλι. Η λεβάντα ωφελεί τη μέλισσα αλλά και η μέλισσα τη λεβάντα, αφού βοηθάει το φυτό να αποδώσει έως και 20% περισσότερο αιθέριο έλαιο!



ΑΣΤΕΡ




Πολυετές φυτό. Ανθίζει από τον Αύγουστος έως τον Οκτώβριο. Τα άνθη της έχουν χρώμα βαθύ μοβ με ανοιχτό κίτρινο κέντρο. Ένα από τα τελευταία λουλούδια που ανθίζουν το φθινόπωρο, καθιστώντας το μια σημαντική πηγή νέκταρ αργής περιόδου για τις εγγενείς μέλισσες.



ΗΛΙΟΤΡΟΠΙΟ




Ετήσιος ή πολυετής. Ανθίζει το καλοκαίρι έως το φθινόπωρο. Τα χρώματα του λουλουδιού είναι το κίτρινο. Εκτός από το ότι είναι παραγωγικοί νέκταρ και παραγωγοί γύρης, τα ηλιοτρόπια έχουν ίσως αποδειχθεί ότι έχουν ιδιότητες επούλωσης μελισσών. Τόσο οι άγριες μέλισσες όσο και οι μέλισσες θα κάνουν αυτοθεραπεία στη γύρη του ηλίανθου όταν αρρωσταίνουν ή μολύνονται με παθογόνα. Φροντίστε να φυτέψετε ανοιχτές επικονιασμένες ποικιλίες ηλίανθου και όχι υβριδικούς τύπους που εκτρέφονται χωρίς γύρη.



ΖΙΝΙΑ




Ετήσιο φυτό. Το συναντάμε στον κήπο αργά την άνοιξη έως τα πρώτα κρύα.
Τα χρώματα των λουλουδιών υπάρχουν σε διάφορες αποχρώσεις πορτοκαλί, ροζ, μοβ, κόκκινο, λευκό και κίτρινο. Οι μέλισσες συρρέουν σε αυτά τα πολύχρωμα λουλούδια, καθώς και πολλούς τύπους μοναχικών μελισσών. Τα πλούσια σε νέκταρ άνθη κεντρικού δίσκου είναι αρκετά μικρά ώστε ακόμη και μικροσκοπικά είδη μελισσών να συλλέγουν εύκολα τρόφιμα.
 

ΘΥΜΑΡΙ

Οι μέλισσες αγαπούν το θυμάρι και σε πολλά νησιά των Κυκλάδων είναι η μόνη μεγάλη ανθοφορία που συναντούν. Προσφέρει νέκταρ και γύρη.
Ανθοφορεί από τον Μάιο μέχρι τον Αύγουστο.
 

ΔΕΝΔΡΟΛΙΒΑΝΟ

Πολυετής θάμνος με αρωματικά πράσινα φύλλα που εκτός της χρησιμότητάς του στη κουζίνα, παρέχει τις μέλισσες με γύρη και νέκταρ. Ανθοφορεί από τον Νοέμβριο μέχρι τον Μάιο.
 

ΦΑΣΚΟΜΗΛΟ

Υπέροχο πολυετές βότανο. Επωφελείται από τις μέλισσες για την επικονίασή του, όπως και οι μέλισσες από αυτό. Η ανθοφορία του διαρκεί από τα τέλη άνοιξης ως τα μέσα καλοκαιριού.
 

ΚΟΥΜΑΡΙΑ

Πολυετές θάμνος που μπορεί να το δούμε και σε δέντρο αν κλαδευτεί σωστά. Παρέχει στις μέλισσες γύρη και νέκταρ μέσα στον χειμώνα. Οι καρποί του ταΐζουν τα πουλιά. Ο καρπός ωριμάζει για 12 μήνες, έτσι μπορεί ταυτόχρονα να έχει το δέντρο άνθη, νέους και ώριμους καρπούς. Ανθίζει τον Οκτώβριο μέχρι τον Δεκέμβριο.
 

ΜΑΟΝΙΑ
 

Αειθαλής θάμνος που ανθίζει τον χειμώνα, με όμορφες κίτρινες ταξιανθίες ως τις αρχές της άνοιξης. Ανθίζει τον Ιανουάριο μέχρι τον Απρίλιο.
 

ΑΥΓΔΑΛΙΑ

Η γνωστή σε όλους μας αμυγδαλιά εκτός από τον εκλεκτό καρπό που προσφέρει στον άνθρωπο, είναι εξαιρετική πηγή γύρης και νέκταρ για τις μέλισσες, την εποχή που ξεκινάνε πάλι την δραστηριότητά τους.
Η ανθοφορία της ξεκινά τέλος του χειμώνα.



ΡΕΙΚΙ




Την συναντάμε σε όλα τα υψόµετρα και τις πλαγιές που καλύπτονται από θαµνώδη δασική βλάστηση. Το φθινόπωρο όταν είναι ανθισµένο, ολόκληρη η περιοχή χρωµατίζεται από τα πολυάριθµα κόκκινα – µοβ λουλούδια τους. Προσφέρει άφθονο νέκταρ και γύρη στις µέλισσες και κατατάσσεται πρώτο στις προτιµήσεις των µελισσοκόµων.



ΤΣΟΥΚΝΙΔΑ




Πολυετές ζιζάνιο που έχει σε διαφορετικά φυτά τα αρσενικά και θηλυκά λουλούδια. Απαντάται σε ορεινά µέρη και ανθίζει από τον Ιούλιο έως τον Σεπτέµβριο Η ανθοφορία ξεκινά πολύ νωρίς, από το Φεβρουάριο, αλλά κλιμακώνεται σε φυτά που φυτρώνουν αργότερα μέχρι και τον Ιούλιο. Οι μέλισσες επισκέπτονται τα λουλούδια συλλέγοντας κυρίως γύρη σε μικρούς ασπροκίτρινους βώλους, αλλά και νέκταρ.



ΛΑΔΑΝΙΑ




Πολυετές φυτό. ∆ηµιουργεί πολύ όµορφα ροζ λουλούδια που μοιάζουν σαν χάρτινα. Ανθίζει από το Μάρτιο µέχρι και τον Ιούνιο. Φέρει ερµαφρόδιτα άνθη που µπορούν να αυτογονιµοποιηθούν, ή γίνεται επικονίαση κυρίως από τις µέλισσες. Αποτελεί το σπουδαιότερο γυρεοδοτικό µελισσοκοµικό φυτό της Μεσογείου.



ΛΥΓΑΡΙΑ




Η Λυγαριά είναι φυλλοβόλος θάµνος. Για την αξία της λυγαριάς και την σηµασία της στην µελισσοκοµία, οι περισσότεροι θεωρούν τη λυγαριά σηµαντικό µελισσοκοµικό φυτό και υπολογίζουν στο νέκταρ και τη γύρη που προσφέρει στις µέλισσες την περίοδο της άνθησης της που είναι τον Ιούνιο μέχρι τον Αύγουστο.



ΠΥΡΑΚΑΝΘΟΣ

Η ανθοφορία του δεν διαρκεί πολλές ηµέρες, περίπου µία εβδοµάδα, στις αρχές Μαϊου και προσελκύει όµως πολλές µέλισσες, προσφέροντας νέκταρ κυρίως.
   
 

ΑΣΦΑΚΑ

Εντυπωσιακά κίτρινα λουλούδια! Η ανθοφορία της διαρκεί δύο µήνες της άνοιξης. Σπάνια οι µέλισσες βόσκουν στα µακρυκάλυκα λουλούδια της. Μερικές φορές, ιδίως προς το τέλος της ανθοφορίας όταν αρχίζουν να µαραίνονται τα λουλούδια ή µετά από βροχή όταν τα λουλούδια γεµίζουν νερό, οι µέλισσες µπορούν να φθάσουν µε την προβοσκίδα τους το νέκταρ, τότε η παραγωγή µελιού είναι εντυπωσιακή. Το µέλι της ασφάκας δεν βγαίνει κάθε χρόνο ούτε σε µεγάλες ποσότητες, είναι πολύ καλής ποιότητας, µε ευχάριστη γεύση και ανοικτό κίτρινο χρώµα.



ΧΑΡΟΥΠΙΑ




Ο Σεπτέμβρης είναι ο μήνας που τα άνθη της χαρουπιάς δίνουν στις µέλισσες τη δυνατότητα να κάνουν πολύ µέλι και να αποθηκεύει  γύρη. Από τους µίσχους και τους καρπούς της οι µέλισσες συλλέγουν µερικές χρονιές άφθονα µελιτώµατα. Η µελιτοφορία της χαρουπιάς το Σεπτέµβριο είναι σηµαντική γιατί αυτήν την εποχή  δεν δίνουν πολλά φυτά τροφές  και είναι μία περίοδος ανάπαυλας.


Είναι αναγκαίο να χρησιμοποιήσουμε ένα μέρος των φυτών αυτών είτε στον κήπο είτε στις γλάστρες μας. Μπορούμε είτε να φυτεύουμε πολυετείς φυτά, σε σημεία όπως φράκτες, πολυετείς καλλωπιστικούς θάμνους, διάφορα αναρριχώμενα που λατρεύουν οι μέλισσες.
Τα αρωματικά φυτά επίσης προσελκύουν έντονα τις μέλισσες και ιδιαίτερα η μέντα, η ρίγανη, το φασκόμηλο, το θυμάρι, η λεβάντα, το δεντρολίβανο και η δάφνη, για αυτό φροντίζουμε να διατηρούμε μέσα στον κήπο μας και μικρό βοτανόκηπο.