ΦΥΤΙΚΑ ΣΑΠΟΥΝΙΑ

Η παρασκευή σαπουνιού είναι μια εύκολη διαδικασία, χρειάζεται όμως ιδιαίτερη προσοχή. Το υδροξύλιο του νατρίου (NaOH) και το υδροξύλιο του καλίου (ΚΟΗ) είναι καυστικά και δεν πρέπει να έρχονται σε επαφή με γυμνά χέρια.



Πρώτο βήμα

Βάζουμε μια κανάτα πάνω στη ζυγαριά μηδενίζοντας την ένδειξη του αρχικού βάρους (ώστε να έχουμε το καθαρό βάρος χωρίς το απόβαρο) και ζυγίζουμε το αποσταγμένο νερό. Βάζουμε μια άλλη κανάτα στην ζυγαριά μηδενίζοντας την ένδειξη του αρχικού βάρους (ώστε να έχουμε το καθαρό βάρος χωρίς το απόβαρο) και ζυγίζουμε προσεκτικά το καυστικό νάτριο. Κλείνουμε αμέσως το καπάκι του δοχείου και το αποθηκεύουμε σε ασφαλές σημείο. Προσθέτουμε αργά-αργά το καυστικό νάτριο στην κανάτα με το νερό.

Προσοχή:

Δεύτερο βήμα

ζυγίζονται τα λάδια Αυτό επιτυγχάνεται βάζοντας την κανάτα μας πάνω στην ζυγαριά, μηδενίζοντας την ένδειξη του αρχικού βάρους, ώστε να έχουμε το καθαρό βάρος χωρίς το απόβαρο. Ζυγίζουμε ένα-ένα με προσοχή όλα τα λάδια που ορίζει η συνταγή μας. Πρέπει να προσθέτουμε τα λάδια αργά και προσεκτικά ώστε οι επιμέρους ποσότητες να είναι ακριβείς


Τρίτο βήμα

Θερμαίνονται και τήκονται τα λάδια. Η συνταγή μας μπορεί να προδιαγράφει λάδια στερεά (βούτυρα) όπως αυτό της καρύδας ή του φοίνικα. Ρίχνουμε τα βούτυρα μέσα στο δοχείο μας και το τοποθετούμε πάνω στην φωτιά. Ρυθμίζουμε την ένταση της φωτιάς πάνω από το μέτριο και ανακατεύουμε ελαφρά, ελέγχοντας τη θερμοκρασία. Όταν αυτή φτάσει στους 43 βαθμούς Κελσίου συνεχίζουμε να ανακατεύουμε μέχρι να λιώσει όλο το βούτυρο.
Κατεβάζουμε το δοχείο μας από τη φωτιά και τότε προσθέτουμε τα υγρά λάδια, τα οποία βρίσκονται σε θερμοκρασία δωματίου. Με αυτή την προσθήκη η θερμοκρασία του δοχείου μας αρχίζει να κατεβαίνει. Όταν η θερμοκρασία κατέβει γύρω στους 37 βαθμούς Κελσίου, τότε ενσωματώνουμε το διάλυμα καυστικού νατρίου.(ρίχνουμε πάντα το διάλυμα της σόδας στα λάδια, ποτέ το αντίθετο)


Τέταρτο βήμα

Προστίθεται το διάλυμα καυστικού νατρίου Εδώ αρχίζει το πραγματικό μαγείρεμα. Προηγουμένως πρέπει να βεβαιωθούμε ότι έχουμε διαθέσιμα και κοντά μας όλα τα συστατικά καθώς και τα διάφορα εργαλεία που θα χρησιμοποιήσουμε (κουτάλια, ογκομετρικές φλιτζάνες κτλ). Παίρνουμε τον ηλεκτρικό αναδευτήρα και χρησιμοποιώντας τον σαν κουτάλι (χωρίς δηλαδή να τον θέσουμε σε λειτουργία) αρχίζουμε να προσθέτουμε αργά-αργά το διάλυμα καυστικού νατρίου στο δοχείο μας με το μίγμα των λαδιών. Αμέσως τα λάδια θα χάσουν την διαύγεια τους και θα πάρουν θολή χροιά. Αφού προσθέσουμε όλο το διάλυμα αφήνουμε την κανάτα που το περιείχε και ετοιμαζόμαστε να ξεκινήσουμε την ανάδευση.


Πέμπτο βήμα

Αναμιγνύονται πλήρως τα συστατικά του μίγματος Αφού ενώσουμε το καυστικό νάτριο με τα λάδια μας, η χημική αντίδραση ξεκινά, οπότε εμείς πρέπει να αρχίσουμε την ανάδευση με σταθερό ρυθμό. Χρησιμοποιώντας τον αναδευτήρα στη θέση εκτός λειτουργίας, δηλαδή ως κουτάλι, ξεκινάμε σταδιακά την ανάδευση για σύντομα διαστήματα (3-5 δευτερόλεπτα) στη θέση λειτουργίας, συνεχίζοντας για λίγο την ανάδευση στη θέση εκτός λειτουργίας. Θα παρατηρήσουμε ότι το μίγμα αρχίζει να ενώνεται.
Συνεχίζουμε να χρησιμοποιούμε τον αναδευτήρα με εναλλαγές στη λειτουργία του έως ότου το μίγμα ομογενοποιηθεί πλήρως, οπότε πλησιάζουμε στη φάση δημιουργίας ίχνους. Αυτή είναι η αρχή του το τελικού σταδίου που με τη χρήση του ηλεκτρικού αναδευτήρα επιτυγχάνεται σε λιγότερο από ένα λεπτό, ενώ με τη χειροκίνητη μέθοδο θα χρειαζόταν ως και μια ώρα.


Έκτο βήμα

Προστίθενται αρωματικά Μόλις το μίγμα ομογενοποιηθεί και πριν γίνει πολύ πηχτό προσθέτουμε τα όποια αρώματα η αιθέρια έλαια περιλαμβάνονται στη συνταγή.


Έβδομο βήμα

Προστίθενται άλλα συστατικά Αν η συνταγή που χρησιμοποιούμε περιλαμβάνει τη χρήση μπαχαρικών, πετάλων λουλουδιών η ειδικά ενυδατικά έλαια τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να τα προσθέσουμε. Τα ενσωματώνουμε στο μίγμα ανακατεύοντας ελαφρά, χρησιμοποιώντας τον αναδευτήρα ως κουτάλι. Πριν προχωρήσουμε στην επόμενη φάση που είναι η προσθήκη χρώματος, καλύτερα είναι να θέσουμε τον αναδευτήρα σε λειτουργία ώστε να σιγουρευτούμε ότι τα πρόσθετα θα αναμιχθούν πλήρως.


Όγδοο βήμα

Προστίθεται χρώμα Στο στάδιο αυτό προσθέτουμε το χρώμα. Αν θέλουμε το σαπούνι μας να έχει ένα ομοιογενές χρώμα τότε προσθέτουμε το χρώμα και ανακατεύουμε. Αν όμως θέλουμε να έχουμε ένα πιο εντυπωσιακό αποτέλεσμα τότε βάζουμε λίγο από το μίγμα σε ένα μικρό ποτήρι και εκεί μέσα ρίχνουμε το χρώμα. Αδειάζουμε το χρωματισμένο μίγμα σε μια άκρη της κατσαρόλας με το υπόλοιπο μίγμα μας, και με μια σπάτουλα τραβάμε γραμμές, κάνοντας σχέδια όπως μας αρέσει.


Ένατο βήμα

Τοποθετείται το μίγμα στο καλούπι Έχουμε σχεδόν τελειώσει. Ήρθε η ώρα να γεμίσουμε τα καλούπια μας. Φροντίζουμε το μίγμα να απλώνεται ομοιογενώς μέσα στο καλούπι και με τη σπάτουλα εξομαλύνουμε την επιφάνεια του μίγματος μέσα στο καλούπι. Χτυπάμε λίγο το καλούπι ώστε να φύγει ο αέρας που ίσως έχει εγκλωβιστεί και μετά το τοποθετούμε σε ζεστό και ασφαλές μέρος ώστε να αρχίσει να ωριμάζει.
Το μίγμα του σαπουνιού θα αρχίσει να ζεσταίνεται κατά τη διάρκεια της σαπωνοποίησης. Καλό είναι, ανάλογα με την θερμοκρασία του δωματίου, να τοποθετείται μια πετσέτα γύρω από το καλούπι ώστε να το κρατάει ζεστό και να προχωράει η σαπωνοποίηση σωστά.


Δέκατο βήμα

Καθαρίζονται τα εργαλεία και αποθηκεύεται το σαπούνι Αφήνουμε το νέο σαπούνι στα καλούπια του για 24 ώρες μέχρι να σκληρύνει αρκετά ώστε να μπορούμε να το βγάλουμε από το καλούπι και να το κόψουμε. Στο μεταξύ φυλάσσουμε τα υλικά μας και καθαρίζουμε τα διάφορα εργαλεία μας, φορώντας ακόμα τα προστατευτικά γάντια και τα γυαλιά μας, καθώς τα υπολείμματα είναι καυστικά. Ενώ το νέο σαπούνι θα έχει σταθεροποιηθεί και θα μπορεί να κοπεί σε 24 ώρες, η διαδικασία της σαπωνοποίησης διαρκεί αρκετές μέρες ακόμη. Το σαπούνι μπορεί να θεωρηθεί ώριμο και να χρησιμοποιηθεί μετά από τέσσερις εβδομάδες.


Ενδέκατο βήμα

Έλεγχος pH Μπορούμε να ελέγξουμε το PH του σαπουνιού με κάποια ειδικά χαρτάκια για PH. Ένα καλό σαπούνι πρέπει να έχει 7-9 Ph. Αρχικά τα σαπούνια έχουν 9 με 10 Ph, αλλά με τον χρόνο που περνάει πέφτουν στο 7 με 8.




Πριν ξεκινήσει η διαδικασία παρασκευής ο ενδιαφερόμενος πρέπει να βεβαιωθεί πως διαθέτει τα παρακάτω υλικά:

• Γάντια
• μάσκα πολύ καλή για την προστασία από τα παραγόμενα αέρια
• Πλαστικά Γυαλιά (να καλύπτουν δεξιά και αριστερά καλά τα μάτια)
• Φόρμα εργασίας ( να καλύπτει όλο το σώμα)
• Μια μεγάλη κατσαρόλα ανοξείδωτη
• 2 Κουτάλες πλαστικές ή ξύλινες
• 1 Κουτάλα βαθιά
• 1 πλαστικό μπολ που αντέχει σε μεγάλη θερμοκρασία
• 2 θερμόμετρα κουζίνας
• Καλούπια που μπορεί να είναι σωλήνες pvc ή διάφορα τάπερ (όχι μεταλλικά)
• αρκετά υφάσματα ζεστά πλαστική μεμβράνη
• 1 μπλέντερ χειρός με μεγάλη ταχύτητα
• ξύδι (σε περίπτωση που πέσει χημικό πάνω στο δέρμα ρίχνουμε αμέσως ξύδι και μετά πλένουμε με σαπούνι και νερό)
• ζυγαριά ψηφιακή


Απαραίτητη προϋπόθεση για την ασφάλεια είναι η σωστή αποθήκευση των καυστικών χημικών και η ενημέρωση του οικογενειακού περιβάλλοντος για την ύπαρξή τους με σκοπό την αποφυγή.

Σαπούνι για την τριχόπτωση

Συστατικά

Το σαπούνι αυτό μπορεί να γίνει με την κρύα μέθοδο

Τα πρόσθετα μπαίνουν όταν το σαπούνι έχει γίνει κατά 80%. Όταν δηλαδή είναι πια έτοιμο να μπει σε καλούπια, τότε μπαίνουν τα πρόσθετα, ώστε να μην χάσουν τα συστατικά τους. Περιέχει βότανα τα οποία κάνουν καλό στο μαλλί και το δυναμώνουν ώστε να μην πέφτει. Είναι και κατά της πιτυρίδας. Την ζάχαρη πρέπει να την αναμιχθεί με ζεστό νερό μέχρι να διαλυθεί τελείως και μετά να προστίθεται το ΝαΟΗ. Η προσθήκη ζάχαρης βοηθά στο λαμπερό χρώμα και την παραγωγή αφρού. Το αρχικό ph του σαπουνιού είναι 10, αλλά σε λίγους μήνες πέφτει και το σαπούνι θα είναι έτοιμο για χρήση.


Σαπούνια από ελαιόλαδο

Το σαπούνι από ελαιόλαδο είναι ιδανικό για πολύ λιπαρό μαλλί και δέρμα. Δεν είναι όμως καθόλου καλό για τους υπόλοιπους τύπους δέρματος επειδή τους ξεραίνει. Αν χρησιμοποιηθεί μούργα, κατακάθι από ελαιόλαδο τότε είναι πιο φιλικό με το δέρμα.
Όσο πιο κατώτερης ποιότητας είναι το ελαιόλαδο τόσο καλύτερο σαπούνι προκύπτει. Όμως είναι εξαιρετικό για το πλύσιμο των πιάτων και των ρούχων στο χέρι. Μπορεί να μπει και στο πλυντήριο, αν προηγουμένως τριφτεί αρκετά, και αποτελεί ένα πολύ καλό απορρυπαντικό. Δεν επιβαρύνει το περιβάλλον όπως τα κοινά απορρυπαντικά που οι σαπουνάδες δεν αφομοιώνονται.


Συστατικά

Η παρασκευή του σαπουνιού γίνεται με την κρύα μέθοδο σαπωνοποίησης. Η παραπάνω συνταγή είναι με 10 % υπερλίπανση, δηλαδή 10 % του ελαιολάδου δεν θα σαπωνοποιηθεί και θα χρησιμοποιηθεί σαν καλλυντικό στο σαπούνι. Για να μην χαθούν κάποια συστατικά του ελαιολάδου μπορούν να θερμανθούν τα δυο μίγματα στους 28 oC αντί για 47 oC. Αν προστεθεί τηγανόλαδο τότε δεν είναι ανάγκη να είναι τους 28 oC η θερμοκρασία και αυτό το σαπούνι προορίζεται για πλύσιμο των ρούχων μόνο.


Σαπούνι από λεμόνι


Από τους αρχαίους χρόνους το λεμόνι χρησίμευε σαν καλλυντικό, προστίθεται σε αρώματα, σαπούνια. Επίσης χρησιμοποιείται στην ζαχαροπλαστική, σε ποτά και φάρμακα. Σ’ αυτή τη συνταγή θα χρησιμοποιηθούν από 6 με 7 κιλά λεμόνια, τον χυμό και το ξύσμα τους. Οι αναλογίες που δίνονται είναι για μεγάλη ποσότητα η οποία δίνει 6,5 κιλά σαπούνι.
Αρχικά πρέπει να προετοιμαστεί το ξύσμα και ο χυμός. Ο χυμό τοποθετείται στο ψυγείο για να πέσει η θερμοκρασία του, στους 5 βαθμούς περίπου. Και όταν θα αναμιχθεί με το NaOH, πρέπει να υπάρχει έτοιμο κρύο νερό και πάγος σε μια λεκάνη. Το μπολ με τον χυμό θα βυθιστεί στη λεκάνη με το κρύο νερό και θα προστεθεί πολύ αργά το NaOH, ώστε να μην βράσει ο χυμός και χαθούν πολύτιμα συστατικά του Ακολουθείται η διαδικασία της κρύας μεθόδου, για την παρασκευή του σαπουνιού


Συστατικά

Το σαπούνι από λεμόνι δίνει λάμψη στο μαλλί, το κάνει απαλό και εύκολο στο χτένισμα. Ευωδιάζει το άρωμα λεμόνι καθώς χρησιμοποιείται και προσφέρει τόνωση και ευεξία, διώχνει το άγχος και τον πονοκέφαλο. Διώχνει την πιτυρίδα και μειώνει την τριχόπτωση.
Το λεμόνι έχει την ιδιότητα να κλείνει τους πόρους, έτσι όταν χρησιμοποιείται στο μαλλί κλείνουν οι πόροι που συγκρατούν την τρίχα και έτσι αυτή δεν πέφτει. Το δέρμα το κάνει απαλό και λαμπερό και εξαλείφει τις φακίδες Αντενδείκνυται σε περιπτώσεις θεραπείας από κυτταρίτιδα για τον λόγο ότι κλείνει τους πόρους και η κυτταρίτιδα δεν θα φύγει .