Η ΑΙΣΘΗΣΗ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΣΤΟΝ ΚΗΠΟ
Για όσους ασχολούμαστε με την αρχιτεκτονική του τοπίου, ο όρος κατεύθυνση όσον αφορά στον κήπο είναι ενδεχομένως η γραμμή ενός μονοπατιού, που επικοινωνεί δύο ανεξάρτητους χώρους ή που οδηγεί στην κύρια είσοδο του κτηρίου, ή η στροφή ενός δρόμου, για την περίπτωση ενός μεγάλου σε έκταση κήπου.
Όπως αναφέρει και ο John Brooks (Αρχιτέκτων τοπίου), αυτή η άποψη σχετίζεται καθαρά με απτά υλικά και φυσική κίνηση.
Τι συμβαίνει, όμως, στην περίπτωση των πράσινων χλοοταπήτων που περιστοιχίζονται από δέντρα -αλέες- και που δημιουργούν έτσι μια έντονα τρισδιάστατη κατευθυντική πορεία;
Και στην περίπτωση της ακολουθίας - της επανάληψης στοιχείων σε μια κάτοψη για τη δημιουργία ενός οπτικού ρυθμού που καθοδηγεί το μάτι κατά μήκος μιας γραμμής, είτε αυτή είναι ευθεία, είτε καμπύλη ή διαγώνια;
Σε μικρή ή μεγάλη κλίμακα, η κατεύθυνση αποτελεί ένα καίριο ζήτημα, το οποίο πρέπει να λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη όλοι οι σχεδιαστές κήπων, τόσο από πρακτικής άποψης ώστε να επιτυγχάνεται η μετάβαση από τα δύο σημεία, όσο και από άποψη δημιουργίας μιας αίσθησης κίνησης στο έδαφος, αλλά και τρισδιάστατα.
Προφανώς είναι ένα ζήτημα που απαιτεί προσεκτικό, ευέλικτο και προπαντός έξυπνο σχεδιασμό ώστε τελικά να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες προϋποθέσεις, ώστε ο σχηματισμός του χώρου όσον αφορά το σχήμα τον όγκο και το χρώμα των φυτών, καθώς και οι γραμμές σχεδίασης που θα οριοθετούνται από πράσινο χλοοτάπητα, μπορντούρες χαμηλών ή ψηλών θάμνων ή δενδροστοιχίες, να καταφέρουν να «κλέψουν» την ματιά του επισκέπτη και να την οδηγήσουν ακριβώς στα επιθυμητά από τον σχεδιαστή σημεία.
Αν τελικά όλα τα στοιχεία του κήπου πετύχουν τον σκοπό τους θα έχουμε ως αποτέλεσμα την προβολή σειράς εικόνων υπό συγκεκριμένη οπτική. Ο επισκέπτης θα παρατηρήσει με συγκεκριμένη σειρά τα στοιχεία του κήπου είτε αυτά αποτελούνται από συγκεκριμένα φυτά είτε από διακοσμητικά υλικά, κατά την διάρκεια της περιήγησής του στον χώρο. Αυτό συμβαίνει βέβαια όταν ακολουθεί τους διαδρόμους κίνησης που έχουν ορισθεί.
Τι γίνεται όμως σε περιπτώσεις που ο χώρος δεν επιτρέπει την δημιουργία ανοιχτών γραμμών και πολλαπλών στοιχείων αναφοράς χωρίς την μεταξύ τους εμπλοκή; Σε αυτές τις περιπτώσεις τα πράγματα είναι πιο συγκεκριμένα. Ο σχεδιαστής θα ορίσει ένα ή δύο σημεία αναφοράς ανάλογα το χώρο, όπου και θα ενισχύσει την εικόνα με την δικιά του τεχνοτροπία φύτευσης. Τέτοιες περιπτώσεις συναντάμε συχνά στον αστικό κήπο λόγω του περιορισμένου χώρου. Ειδικά σε διαδρόμους που σχηματίζονται μεταξύ σπιτιού και περίφραξης και ειδικά όταν είναι αδιέξοδο. Ουσιαστικά σχεδιάζουμε ένα μονοπάτι το οποίο οδηγεί προς αυτό το μη εκμεταλλεύσιμο από χρηστικής άποψης σημείο.
Για το σχεδιασμό ενός μονοπατιού δεν απαιτείται απλά η κατασκευή μιας σκληρής επιφάνειας όπου μπορεί να περπατά κανείς. Ένα όριο από φυτικό υλικό δηλαδή μια περίφραξη από μπορντούρα θάμνων ή μια αρχιτεκτονική κατασκευή αριστερά και δεξιά από το μονοπάτι, δημιουργούν μια έντονη αίσθηση κατεύθυνσης σε ένα κηποτεχνικό σχέδιο.
Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα στοιχείο αναφοράς στο τέλος του μονοπατιού, όπως ένα ιδιαίτερο φυτό ή μια βρύση, ένα καθιστικό ή ένα άγαλμα, για να δημιουργήσουμε ένα οπτικό «τέλος» και να αυξήσουμε την ενέργεια του σημείου. Αν όμως το μονοπάτι στρίβει πίσω από μια γωνία ή κρύβεται από άλλα στοιχεία όπως η γωνία του σπιτιού, το «τέλος» αυτό δεν είναι απαραίτητο μιας και δεν είναι εμφανές από την πρώτη στιγμή.
Πρέπει να προσέξουμε την ισορροπία μεταξύ του σημείου και των στοιχείων γύρω από αυτό ώστε να αποφύγουμε τις πολύ έντονες μορφές οι οποίες είναι πιθανό να διακόψουν την οπτική ακολουθία - και ακριβώς αυτό το ταξίδι κατά μήκος του μονοπατιού είναι που μετράει πραγματικά.
Σχετικά άρθρα
ΧΡΩΜΑ ΑΡΩΜΑ ΚΑΙ ΤΟΥΒΛΑ