ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΜΕΛΙΤΖΑΝΑΣ

Η μελιτζάνα , Solanum melongena είναι ποώδες, πολυετές φυτό του γένους Solanum, της οικογένειας Solanaceae και καλλιεργείται για τον ομώνυμο καρπό της.
 
Ο βλαστός της είναι τρυφερός, όρθιος, θαμνώδης, με ύψος που μπορεί να φτάσει τα 80 εκατοστά και φέρει συνήθως μικρά αγκάθια. Τα φύλλα της είναι μεγάλα και χνουδωτά με σχήμα ωοειδές. Τα άνθη της κρεμαστά χρώματος μοβ, φύονται μεμονωμένα. Ο καρπός της, η μελιτζάνα, έχει σχήμα ωοειδές, κυλινδρικό η σφαιρικό που ποικίλει στο μέγεθος ανάλογα με τη ποικιλία. Το χρώμα των καρπών είναι μοβ, βαθύ μοβ, μοβ με άσπρες γραμμές, αλλά ακόμα και βαθύ γαλάζιο, κόκκινο ή και κιτρινωπό σε διάφορες ποικιλίες. Η σάρκα του καρπού είναι σπογγώδης και περιέχει πολλά σπόρια.


 
Κυριότερες ποικιλίες στην Ελλάδα είναι του Λαγκαδά με τους μακρόστενους καρπούς βάρους 150 περίπου γραμμαρίων χρώματος σκούρου μοβ, η τσακώνικη μελιτζάνα Λεωνιδίου με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης, με μακρείς καρπούς 120-150 γραμμαρίων μωβ χρώματος, της Σύρου που είναι πρώιμη ποικιλία με τους μεγαλύτερους καρπούς που φτάνουν τα 300 γραμμάρια και εμφανισιακά είναι χοντροί και στρογγυλοί ή σχήματος αχλαδιού και το χρώμα τους είναι σκούρο μωβ. Όμως η ποικιλία που ξεχωρίζει είναι η μελιτζάνα της Σαντορίνης, με τον λευκό στρογγυλό καρπό και τη γλυκιά γεύση.  Γενικά στην Κρήτη καλλιεργείται το 50% της ελληνικής παραγωγής της μελιτζάνας.

 



Η μελιτζάνα καλλιεργείται ως ετήσιο φυτό και απαιτεί θερμό κλίμα για να αναπτυχθεί. Γι’ αυτό φυτεύεται από τον Απρίλιο και μετά, την περίοδο που η θερμοκρασία έχει ανέβει αισθητά. Χρειάζεται λίπανση με κοπριά και διάφορα μικτά λιπάσματα γιατί γενικά είναι απαιτητικό φυτό. Η μελιτζάνα ευδοκιμεί σε αφράτα γόνιμα εδάφη που διαθέτουν καλή αποστράγγιση. Καλλιεργείται στην ύπαιθρο, σε θερμοκήπια αλλά και σε γλάστρα στο μπαλκόνι. Ο σπόρος της μελιτζάνας αργεί να φυτρώσει και χρειάζεται τουλάχιστον 2 βδομάδες για να βλαστήσει σε ιδανικές συνθήκες θερμοκρασίας 20°C και σχετικής υγρασίας.
 
Η καλλιέργεια της μελιτζάνας έχει σημαντικές ανάγκες σε νερό για να μπορέσει να είναι αποδοτική και απαιτεί τακτικό πότισμα. Κατά την διάρκεια της ανθοφορίας της μελιτζάνας, η έλλειψη νερού μπορεί να προκαλέσει πτώση των ανθέων. Επίσης, κατά την καρποφορία της μελιτζάνας, χρειάζεται συνεχές πότισμα, ειδικά τους ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες, για την αποφυγή καρπών με πικρή γεύση. Για να γίνουν γλυκές οι μελιτζάνες, γίνεται προσθήκη κάθε 3-4 βδομάδες με πλήρες βιολογικό λίπασμα ενισχυμένο σε κάλιο και ασβέστιο που βοηθά στην παραγωγή ποιοτικών και γευστικών καρπών. Η έλλειψη ασβεστίου στη μελιτζάνα, μπορεί να προκαλέσει το φαινόμενο της ξηράς κορυφής, κατά το οποίο μαυρίζουν στις άκρες οι καρποί.
 

Μελιτζάνα στο πιάτο

 



Μελιτζάνες φούρνου με ντομάτα
 
Υλικά

5 μεγαλούτσικες μελιτζάνες (φλάσκες)
3 μεγάλα κρεμμύδια (650 γρ )
2 κ.σ πετιμέζι ή 1 κ.σ μέλι
3 πιπεριές Φλωρίνης
400 γρ ντομάτα τριμμένη
20 ντοματίνια ή 1-2 ντομάτες
15 γρ σκόρδο περασμένο από την πρέσα
ελαιόλαδο
αλάτι (χρησιμοποίησα θαλασσινό)
 

Εκτέλεση

• Πλένουμε τις μελιτζάνες, τις κόβουμε κατά μήκος σε αρκετά παχιές φέτες, βάζουμε μπόλικο αλάτι και της αφήνουμε στο νερό ώστε να ξεπικρίσουν

• Κόβουμε τα κρεμμύδια σε φετάκια. Προσθέτουμε ένα κουταλάκι του γλυκού αλάτι, 4 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο ή και περισσότερο και σοτάρουμε. Ανακατεύουμε συχνά με μια ξύλινη κουτάλα. Ανάβουμε το φούρνο στους 200 σε αέρα

• Μετά από 5 λεπτά και αφού έχουν μαραθεί, προσθέτουμε το σκόρδο. Προσοχή, το βάζουμε στον πάτο ώστε να σοταριστεί καλά και αυτό. Ανακατεύουμε για 1-2 λεπτά μέχρι να μυρίσει αλλά να μην καεί και πικρίσει

• Προσθέτουμε 2 κουταλιές της σούπας πετιμέζι ή μέλι, ανακατεύουμε για 1 λεπτό περίπου ακόμη. Κλείνουμε το μάτι αλλά αφήνουμε το τηγάνι επάνω στο ζεστό μάτι

• Βάζουμε λαδόκολλα στη λαμαρίνα του φούρνου, τοποθετούμε τις μελιτζάνες. Αλατίζουμε, βάζουμε λίγο ελαιόλαδο στην κάθε μια και ψήνουμε για 25-30 λεπτά στους 200 σε αέρα.

• Μετά από 30 λεπτά, τις βγάζουμε από το φούρνο και αφαιρούμε τηλαδόκολλα

• Αλατίζουμε και προσθέτουμε τα κρεμμύδια

• Προσθέτουμε τις πιπεριές, τα ντοματίνια και χυμό ντομάτας. Ραντίζουμε με λίγο ελαιόλαδο και αλάτι. Ψήνουμε στους 200 για 25-30 λεπτά